Vĩnh biệt đồng chí: Tại sao cộng sản Trung quốc và Việt nam rời xa nhau

VNTB - Vĩnh biệt đồng chí: Tại sao cộng sản Trung quốc và Việt nam rời xa nhau
1
đồng chính, news, Nguyễn Phú Trọng, opposite, Phương Thảo, Trung Quốc, Việt Nam,VNTB
5.12.17


Hai người đứng đầu 2 nhà nước Việt - Trung gặp nhau trong một sự kiện

Phương Thảo dịch (VNTB) Tự do hóa chính trị của Hà Nội đang cải thiện mối quan hệ với Hoa Kỳ và các quốc gia dân chủ châu Á như Nhật Bản, Ấn Độ và Đài Loan - đoán xem mối quan hệ của họ với Bắc Kinh sẽ như thế nào


Nếu họ là những người ủng hộ chủ nghĩa cộng sản quốc tế, Trung Quốc và Việt Nam nên là những đồng minh tự nhiên nhất thế giới - sự chia sẻ niềm tin và những thành tựu chung sẽ làm sáng tỏ những sự thù địch và tranh chấp lãnh thổ lịch sử. Họ nên đoàn kết với nhau trong một thế giới do chủ nghĩa tư bản dân chủ thống trị vì đây là hai trong số 5 quốc gia cộng sản trên thế giới, cùng với Cuba, Lào và Bắc Triều Tiên và là hai quốc gia tự cho họ là quốc gia là xã hội chủ nghĩa.


Đây có lẽ là lý do duy nhất mà Chủ tịch Tập Cận Bình chọn Việt Nam cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên sau "chiến thắng" tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 19 của Trung Quốc. Mặc dù lịch sử lâu dài và phức tạp của hai quốc gia về tranh chấp lãnh thổ, Tập Cận Bình đã đề cập đến mối quan hệ Trung-Việt như "một tình hữu nghị đặc biệt giữa các đồng chí và anh em" trong cuộc hội đàm hồi tháng trước với các nhà lãnh đạo Việt Nam với Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam.





Trong những thập kỷ gần đây, cả hai quốc gia đều tham gia cải cách kinh tế theo định hướng thị trường để nắm lấy chủ nghĩa tư bản toàn cầu. Và, trong khi đa dạng hóa dưới hình thức tái cơ cấu chính trị, cả hai đều duy trì các hệ thống chính trị độc đảng Leninist.


Bắc Kinh và Hà Nội cùng tuân thủ nguyên tắc "chủ nghĩa trung tâm dân chủ" của Lenin, một loại hệ thống tư vấn nội bộ trong việc hoạch định chính sách. Nhưng có sự khác biệt đáng kể hoặc chế độ dân chủ hoặc chủ nghĩa trung tâm được cho phép đóng vai trò lớn đến mức nào trong quá trình này.


Kể từ đầu những năm 2000, lãnh đạo Việt Nam đã mở rộng "nền dân chủ nội bộ" trong cải cách chính trị, trong khi cách xa "chủ nghĩa trung tâm".


Ngay từ kỳ họp Quốc hội khóa IX năm 2001, Đảng Cộng sản Việt Nam đã bắt đầu thay thế các cuộc bầu cử ứng cử viên đơn lẻ bằng các cuộc bầu cử cạnh tranh bầu uỷ viên Bộ Chính trị và bốn vị trí cao cấp nhất - Tổng thư ký, Chủ tịch nước, Thủ tướng, và Chủ tịch quốc hội.


Trong năm 2011, Đại hội Đảng bộ địa phương tại thành phố Đà Nẵng đã trực tiếp bầu lãnh đạo thành phố lần đầu tiên trong lịch sử cộng sản. Đảng cũng đã sửa đổi hiến pháp vào năm 2013 để cho phép các ứng cử viên không là đảng viên được ứng cử vào Quốc hội.


Tại Đại hội Đảng lần thứ 12 năm ngoái, lãnh đạo đã đi xa hơn trong việc phân cấp quyền lực bằng cách đưa ra các "kiểm tra và cân bằng" kiểu phương Tây trong cơ chế chính trị, tạo ra sự phân chia thẩm quyền giữa đảng, nhà nước, chính phủ và quốc hội.

Tại Trung Quốc, cải cách chính trị phần lớn đã bị đình trệ kể từ khi quân đội đàn áp phong trào dân chủ trên toàn quốc vào năm 1989. Và trong năm năm dưới sự lãnh đạo của Tập Cận Bình, Trung Quốc đã phải chịu một sự thất bại lớn, di chuyển nhanh về "chủ nghĩa trung tâm". Cuộc đại hội đảng gần đây đã mở ra một "kỷ nguyên mới", tượng trưng bởi sự phục sinh nguyên tắc một người lãnh đạo của thời kỳ Mao. Tập Cận Bình tuyên bố khai tử hai nguyên tắc chính trị hậu Mao quan trọng nhất của đảng: sự lãnh đạo tập thể dựa trên sự đồng thuận và cơ chế cho kế thừa quyền lực có trật tự.


Sự tự do hoá chính trị dần dần của Việt Nam đã giúp cải thiện mối quan hệ với Hoa Kỳ và nhiều quốc gia dân chủ tự do láng giềng trong khu vực như Nhật Bản, Ấn Độ, Úc, Hàn Quốc và Đài Loan, tất cả đều là những các quốc gia đối nghịch chính trị của Trung Quốc.


Hướng chính trị khác nhau của hai quốc gia cộng sản lớn nhất thế giới sẽ chỉ làm sự căng thẳng giữa họ trầm trọng hơn. Bắc Kinh ghi nhận động thái của Hà Nội trong việc đón nhận lấy chế độ dân chủ kiểu phương Tây sẽ làm phá hoại tính hợp pháp của họ, khiến họ bị cô lập trên sân khấu quốc tế vào thời điểm mà chủ nghĩa cộng sản quốc tế dường như đang sắp chấm dứt.


Nguồn: SCMP